Podstawą zapobiegania SIBO lub jego nawrotowi jest właściwe działanie twojego układu pokarmowego. W prostych słowach: kupa nr 4 z rana jest oznaką zdrowia i dobrego samopoczucia. Jeżeli jednak nie chodzisz do toalety codziennie przed śniadaniem, to sięgnij po prokinetyki.
Aby zapobiegać SIBO (przerostowi bakteryjnemu jelita cienkiego) twój żołądek i jelita powinny ze sobą współpracować i przepychać pożywienie we właściwym tempie. Jeżeli opróżnianie żołądka jest opóźnione (przy braku jakiejkolwiek mechanicznej niedrożności) wówczas taki stan nazywa się gastroparezą. Gastropareza jest stanem charakteryzującym się dodatkowo nieprzyjemnymi objawami w nadbrzuszu. Mogą to być nudności, wymioty, uczucie pełności poposiłkowej, wczesne nasycenie i ból w nadbrzuszu. Często towarzyszy cukrzycy typu 2. Gastroparezy nie powiązno z SIBO (chyba, że masz cukrzycę, gastroparezę i SIBO). Ale, jeżeli masz przerost bakteryjny jelita cienkiego, to prawdopodobnie twój układ przepychania pokarmu nie działa jak należy, co jest jedną z głównych przyczyn SIBO. Opóźnienia w wyjściu pokarmu z żołądka powodują namnażanie się bakterii. Jeżeli nie chcesz mieć SIBO to zadbaj o to, aby wędrówka pokarmu odbywała się zgodnie z normalnym cyklem MMC i sprawnie. Samo się nie naprawi od razu, więc sięgnij po wspomagacze-przepychacze, czyli środki działające prokinetycznie.
Prokinetyki – SIBO w ciężkiej postaci i leczenie szpitalne
Leki prokinetyczne zwiększają kurczliwość przewodu pokarmowego, korygują zaburzenia rytmu żołądka i promują ruch treści pokarmowej we właściwym kierunku. Wykazano, że środki prokinetyczne poprawiają motorykę jelit, a zastosowanie tego podejścia terapeutycznego okazało się przydatne w ograniczaniu przerostu bakterii.
Prokinetyki pomagają także zapobiegać SIBO podczas zażywania inhibitorów pompy protonowej (IPP). IPP niestety mają sporo skutków ubocznych, o czym nie zawsze otwarcie mówią lekarze. Jednym z nich jest większe narażenie na SIBO. Lekarze przepisują IPP na wrzody żołądka i dwunastnicy, nadżerkowe zapalenie przełyku, chorobę refluksową przełyku, zespół Zollingera-Ellisona lub np Helicobacter pylori. Powodują one zmniejszenie wydzielania kwasu żołądkowego. Przewlekła hamowanie kwasu przy długotrwałym IPP prowadzi do niedokwasoty żołądka, która z kolei ułatwia wzrost flory bakteryjnej w jelicie cienkim. Częstość występowania SIBO wzrasta, gdy przyjmujesz IPP dłużej niż 6 miesięcy.
Jeżeli więc zażywasz IPP dbaj o to, aby twój układ pokarmowy działał właściwie i włącz prokinetyki. Stosowanie IPP z prokinetykami może zmniejszyć ryzyko wystąpienia SIBO.
Prokinetyki, takie jak cyzapryd, erytromycyna, metoklopromid, domperidon, lewosulpiryd, itopryd i cintapryd przyspieszają opróżnianie żołądka. Poprawiają też objawy żołądkowo-jelitowe u pacjentów z dyspepsją czynnościową. Są to leki na receptę, w zasadzie stosowane głównie w praktyce szpitalnej. Ewentualnie część z nich może zostać przepisana przez lekarza w warunkach domowych. Mają jednak sporo skutków ubocznych, więc na początek warto spróbować środków bez recepty – roślinnych.
Prokinetyki, SIBO i zioła
Masz do wyboru kilka ziół, z których część stosowana była już od dawna w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej. Niektóre z mieszanek niestety nie kupisz w Europie, ale ich składniki są często znane i dostępne w Polsce, więc warto im się przyjrzeć.
Niektóre zioła i przyprawy, działające prokinetycznie z łatwością kupisz też w aptece lub internecie.
Ziołowe mieszanki prokinetyczne na SIBO
Niestety większość z nich nie jest dostępna w Polsce. Możesz oczywiście poszukać w sklepach poza Polską, bo większość z nich ma świetne recenzje pacjentów. Bardzo skuteczny jest też imbir w kapsułkach, standaryzowany na obecność gingeroli, bo to one odpowiadają za prokinetyczne właściwości imbiru.
Olejek z mięty pieprzowej z olejkiem kminkowym
Takie połączenie dostępne jest w handlu jako zastrzeżony preparat znany jako Carmenthin. Jedna kapsułka składa się z 90mg olejku z mięty pieprzowej i 50 mg olejku z kminku. Zalecana dawka to 2 kapsułki dziennie. Niestety nie znalazłam w Polsce tego produktu – jest dostępny w Niemczech.
W naszych aptekach kupisz bez problemu kapsułki z olejkiem miętowym, natomiast kapsułek z olejkiem z kminku zwyczajnego (Carum carvi) nie udało mi się znaleźć. Są dostępne preparaty z wyciągami z owoców kminku, ale ile olejku eterycznego zawierają, tego nie wiadomo. A to właśnie składniki olejku kminkowego mają znaczenie przy problemach żołądkowych.
Iberogast
Jest kombinacją 9 różnych ziół: Iberis amara totalis recens, Angelicae radix, Cardui mariae fructus, Chelidonii herba, Liquiritiae radix, Matricariae flos, Melissae folium, Carvi fructus i Menthae piperitae folium. W badaniach wykazano, że produkt ten powoduje rozluźnienie i jednocześnie kurczliwość mięśni jamy żołądka. Uważa się, że to konkretnie Iberis amara stymuluje mięśnie gładkie żołądka i jelita cienkiego, zmniejsza wydzielania kwasu oraz zależnie od dawki wykazuje działanie przeciwwrzodowe. Matricariae flos, lepiej znany jako kwiat rumianku, ma działanie przeciwdepresyjne i przeciwlękowe.
W SIBO zalecana dawka to 3 x 20 kropli lub 60 kropli na noc przed snem.
Rikkunshito
Liu Jun Zi Tang znany w Japonii jako Rikkunshito, tradycyjny lek ziołowy stosowany w leczeniu niestrawności, został opisany już w XVI wieku. Składa się z ośmiu głównych składników ziół: Atractylodis lanceae rhizoma, Ginseng radix, Pinelliae tuber, Poria, Zizyphi fructus, Citri unshiu pericarpium, Glycyrrhizae radix, Zingiberis Rhizoma. Produktu niestety nie kupimy oficjalnie w Polsce, ani nawet w Europie. Po odszyfrowaniu z łaciny, część ze składników jest nam dobrze znana: korzeń żeń-szenia, korzeń lukrecji, imbir. Pozostałe składniki są lokalnie dostępne w Chinach i Japonii.
Zhizhu Kuanzhong
Jest dostępny w Chinach i ma zastrzeżony skład. Składa się z czterech ziół — Rhizoma Atractylodis Macrocephala, Fructus Aurantii Immaturus, Radix Bupleuri and Fructus Crataegi. Wszystkie składniki możesz kupić w Polsce, ale gotowa mieszanka nie jest dostępna.
Pojedyncze zioła o działaniu prokinetycznym
Imbir
Zalecana przez dr Siebecker w SIBO dawka to 1000 mg przed snem.
Imbir znajdziesz w kapsułkach jako pojedynczy składnik oraz w poniższych produktach, rekomendowanych przez dr Siebecker do poprawy motoryki przewodu pokarmowego przy SIBO:
- Prokine – niedostępny w Polsce. Ma bardzo szeroki skład. Oprócz imbiru zawiera: L-5 Hydroxytryptophan, ekstrakt z rumianku, cynamonu, mięty, goryczki, benfotiaminę, witaminy B6 i B12 oraz tajemniczy 5-MTHF, czyli aktywny kwas foliowy.
- Motil Pro – dostępny w Polsce w sklepach internetowych. W jego składzie znajdziemy imbir, L-5 Hydroxytryptophan, Acetylo-l-karnitynę i witaminę B6.
- SIBO-MMC – niedostępny w Polsce. Oprócz imbiru zawiera witaminę B6, L-5 Hydroxytryptophan, Jujube (Ziziphus jujuba), olej lniany.
Ekstrakt z liści karczocha
Nie ma danych dotyczących dawkowania ekstraktu z liści karczocha jako pojedynczej substancji.
Imbir i karczoch są dostępne za granicą (bywają także na Amazonie) w postaci kapsułek:
- Prodigest – rekomendowana dawka to 2 kapsułki dziennie, które dostarczają 100 mg ekstraktu z liści karczocha i 20 mg ekstraktu z imbiru (6 mg gingeroli).
- GI Motility Complex – zawiera mieszankę Prodigest oraz dodatkowo ocet jabłkowy,
- Motility Activator – wyciąg z karczocha 100 mg i imbir 20 mg
- Bio.Revive Kinetic – produkt brytyjski o dość złożonym składzie. Oprócz imbiru i eksraktu z karczocha, zawiera: owoce Amalaki i Haritaki, Poria, Zizyphus jujube, Griffonia seed extract, korzeń lukrecji, żeńszeń koreński i MicrobiomeX (zastrzeżony wyciąg z owoców cytrusowych). Jego skład częściowo pokrywa się z Rikkunshito.
Niestety nie ma zbyt wielu badań dotyczących specyfików roślinnych. Jeżeli więc zdecydujesz się stosować prokinetyki naturalne, to testuj dawki, po których czujesz się dobrze. Warto poeksperymentować i poczuć się dobrze, zamiast siedzieć i użalać się nad złym samopoczuciem i nie robić nic, aby je poprawić. No chyba, że samo narzekanie sprawia, że czujesz się lepiej.
Przy eksperymentowaniu ze środkami roślinnymi pamiętaj o tym, że na opakowaniach często podane są dawki, które są dopuszczone w suplementach, ale w przypadku leków są one często wyższe. Nie można jednak zarejestrować suplementu diety, jeżeli dawka substancji czynnej wskazuje na działanie lecznicze.
Nie kupuj także ziół z niesprawdzonych źródeł – możesz się poważnie zatruć!
Skorzystałam z fantastycznej pracy i wiedzy zawartej w poniższych materiałach:
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6206996/
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7900952/
- thieme-connect.com/products/ejournals/html/10.1055/a-1580-7782
- https://www.siboinfo.com
