Przerost bakteryjny jelita cienkiego, czyli SIBO jest jednym z przejawów dysbiozy jelit. SIBO może być metanowe lub wodorowe lub mieszane. W przypadku podejrzenia SIBO warto zrobić test wodorowo-metanowy, ponieważ dzięki wynikom lekarz będzie mógł zastosować odpowiednie leczenie. O ile oczywiście będzie wiedział, że leczenie obu typów SIBO powinno się różnić.

Jak leczyć SIBO?

Antybiotyki są podstawą terapii SIBO. Niestety, z racji tego, że każdy z nas ma inną mikrobiotę jelit nie wiadomo dokładnie które bakterie namnożyły się najbardziej. Dlatego antybiotyk dobierany jest metodą najlepszych praktyk lekarskich – czyli to co zadziałało na innych powinno też zadziałać na ciebie.

Rifaksymina jest jednym z najdokładniej przebadanych antybiotyków w zaburzeniach czynnościowych jelit. Została zatwierdzona przez Food and Drug Association (FDA) na biegunkę podróżnych, encefalopatię wątrobową i IBS z biegunką.

Rifaksymina jest niewchłanialnym antybiotykiem, który działa przeciwko Gram-dodatnim i Gram-ujemnym bakteriom tlenowym i beztlenowym. Rifaksymina może działać też jako środek „eubotyczny”, chroniąc florę okrężnicy, jednocześnie zwiększając względną liczebność pałeczek kwasu mlekowego i bifidobakterii w jelitach. Czyli teoretycznie rifaksymina nie dość, że zabija złe bakterie to powinna też chronić te dobre.

Jak leczyć SIBO metanowe i SIBO wodorowe?

Sibo metanowe – M-SIBO

SIBO metanowe – diagnoza:

Nadmiar metanu powyżej 10 ppm w trakcie trwania testu pokazuje, że masz SIBO metanowe.

Objawy SIBO metanowego: 

Ta forma SIBO objawia się zaparciami. Metan (CH4) bezpośrednio spowalnia pasaż jelitowy i powoduje zaparcia. U ludzi badanie wykazało, że stopień zaparć korelował z poziomem metanu w oddechu u osób z IBS. Z ludzkiego jelita wyizolowano dwa ścisłe metanogeny beztlenowe, Methanosphaera stadtmaniae i Methanobrevibacter smithii, przy czym ten ostatni jest głównym źródłem metanogenezy i wiąże się z zaparciami.

SIBO metanowe – leczenie antybiotykiem

Nasilenie zaparcia jest bezpośrednio skorelowane z poziomem metanu i wybór antybiotyków do leczenia SIBO różni się między tymi dwiema grupami. W przypadku nadmiernej produkcji metanu sama rifaksymina może nie mieć oczekiwanej skuteczności. Metanobrevibacter smithii to archeon, który jest odpowiedzialny za produkcję metanu u ludzi i jest odporny na wiele antybiotyków. Najlepsze wyniki w badaniach miało połączenie neomycyny i rifaksyminy, które zmniejszało produkcję metanu u ponad 80% badanych z podobnymi wynikami w objawach związanych z zaparciami.

Na tej podstawie lekarze w USA zalecają 2 tygodnie terapii neomycyną i rifaksyminą.

Uważaj, jeżeli masz zdiagnozowany IBS i lekarz namawia cię do zażywania probiotyków, bo stosowanie probiotyków może predysponować do przerostu bakterii metanogennych, czyli potencjalnie zwiększyć ryzyko wystąpienia wariantu SIBO z przewagą metanu, który jest powiązany z objawami z przewagą zaparć.

SIBO metanowe – leczenie ziołami

Z leczenia niekonwencjonalnego, czyli ziołami mamy do dyspozycji kilka pozycji, które powinny skutecznie walczyć z SIBO metanowym. Wg dr Sibecker, która z powodzeniem stosuje terapię ziołową u pacjentów z SIBO leczenie w SIBO metanowym obejmuje allicynę + dodatkowo jeden z następujących suplementów: berberyna, olejek z oregano, neem. Najważniejsza jest tutaj allicyna, która jest najskuteczniejsza przy SIBO metanowym. Uważać trzeba na berberynę, która w dużych dawkach działa przeciwbiegunkowo. Okres stosowania ziół minimum 6 tygodni, do 2 miesięcy. Przerwa. Powtórzenie kuracji.

SIBO wodorowe – H-SIBO

SIBO wodorowe – diagnoza:

Wzrost wodoru powyżej 20 ppm w stosunku do wartości wyjściowej w ciągu 90 minut od spożycia roztworu oznacza przerost bakterii produkujących wodór.

Objawy SIBO wodorowego:

Biegunka i przelewanie się w brzuchu. Generalnie objawy SIBO wodorowego są podobne do metanowego. Największa różnica jest w tym, że w SIBO wodorowym męczą cię biegunki a w metanowym zaparcia. Dodatkowe objawy to bóle brzucha, wzdęcia, gazy, ból głowy i ogólne zmęczenie. 

SIBO wodorowe – leczenie antybiotykami

Wiele dużych randomizowanych kontrolowanych badań wykazało, że rifaksymina może łagodzić objawy u pacjentów z IBS bez zaparć. Obecnie jest to jedyna zatwierdzona przez FDA terapia do leczenia IBS poprzez bezpośredni wpływ na mikrobiom jelitowy. W Polsce terapia rifaksyminą również jest stosowana.

SIBO wodorowe – leczenie ziołami

Alternatywne sposoby radzenia sobie z SIBO wodorowym obejmują te same zioła, co w przypadku SIBO metanowego z mocnym wskazaniem na dużą dawkę berberyny, która działa przeciwbiegunkowo. Okres stosowania ziół minimum 6 tygodni, do 2 miesięcy. Przerwa. Powtórzenie kuracji.

SIBO wodorowe z przerostem metanu

Możliwe jest SIBO 2w1. Czyli SIBO wodorowe z przerostem metanu. Jestem najlepszym przykładem, że jest to możliwe, ponieważ sama mam właśnie taki rodzaj SIBO. Test oddechowy wykazał wysoki poziom wodoru (ponad 120 ppm) i dodatkowo ponad 20 ppm metanu. W takim SIBO ważne jest leczenie zarówno rifaksyminą jak i dodatkowym antybiotykiem. Ja akurat dostałam metronidazol. Przy kolejnym nawrocie (choć mam nadzieję, że nie nastąpi) poproszę lekarza o neomycynę, ponieważ metronidazol bardzo źle tolerowałam w trakcie drugiej rundy leczenia. Z leków ziołowych: koniecznie allicyna oraz dodatkowo berberyna. Taką kurację właśnie stosuję i w 3 miesiącu po drugiej rundzie antybiotyku czuję dobrze. Pomimo, że nie przestrzegam restrykcyjnie diety FODMAP.

W leczeniu SIBO ważne jest włączenie prokinetyków. Mogą być na receptę lub te naturalne. Osobiści wybrałam naturalne prokinetyki: cytrynian magnezu i imbir (gingerole). Oba na noc zgodnie z regkomendacją dr Siebecker. Iberogast, który również ma wskazania jako lek prokinetyczny akurat na mnie nie działał.

Zapobieganie nawrotowi SIBO

SIBO jest chorobą nawracającą, zwłaszcza gdy występują czynniki predysponujące. Dlatego po wyleczeniu należy wdrozyć odpowiednia terapię w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa nawrotu. Oprócz pilnowania posiłków skuteczne są preparaty ziołowe zawierające allicynę z czosnku, kurkuminę z kurkumy, berberynę z berberysu i olejek z oregano. Dodatkowo należy zadbać o poprawną motorykę układu pokarmowego. Poprawa motoryki może przynieść korzyści w utrzymaniu remisji u pacjentów z SIBO. W czasie postu (tj. w okresie międzypokarmowym), co 90–120 min, migrujące kompleksy ruchowe fazy III (MMC) powtarzalnie przechodzą przez przednią część jelita. Pacjenci z objawami podobnymi do IBS (w tym SIBO) mają nieprawidłową intensywność i częstotliwość MMC III fazy. Ponadto wiele stanów chorobowych, które mogą prowadzić do SIBO, jest związanych z nieprawidłowymi wzorcami MMC, w tym zaburzeniami motoryki jelit wywołane opioidami i cukrzycą. Dlatego bardzo ważne jest rozpoznanie ewentualnych chorób towarzyszących SIBO, ponieważ dopiero ich wyleczenie da trwały efekt w postaci eliminacji SIBO na zawsze.

Skorzystałam z fantastycznej pracy i wiedzy zawartej w poniższych materiałach:

• frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyt.2020.00664/full
• pdf.xuebalib.com:1262/xuebalib.com.13077.pdf
• cureus.com/articles/32682-small-intestinal-bacterial-overgrowth-comprehensive-review-of-diagnosis-prevention-and-treatment-methods
• journals.lww.com/ajg/FullText/2020/02000/ACG_Clinical_Guideline__Small_Intestinal_Bacterial.9.aspx?utm_campaign=Clinical%20Newsletter&utm_source=hs_email&utm_medium=email&_hsenc=p2ANqtz-97wLKZ2vxIjo4MEAoFYpepnEnU_zU1NbhKLsQyctPVineJ9GMbgjNNFhros7-WlknvfpCv