Masz SIBO i zastanawiasz się, co jeść? Możesz wybrać dietę SCD, która jest czasem zalecana przez lekarzy za granicą w cięższych przypadkach SIBO oraz IBS z uporczywą biegunką. Jeżeli dodatkowo chorujesz na celiakię to również może być dobra dieta dla ciebie.
Dieta SCD – podstawowe informacje
Dietę SCD opracował dr Sidney Haas, pediatra, w latach dwudziestych ubiegłego wieku, jako dietę potrzebną przy leczeniu celiakii. Została ona następnie zaadoptowana i rozpowszechniona w latach osiemdziesiątych dzięki książce Elaine Gottschall „Przełamując błędne koło” („Breaking The Vicious Cycle”). Skrót SCD w pełnym brzmieniu to Specific Carbohydrate Diet, czyli tłumacząc na język polski: dieta specyficznych węglowodanów.
Stosowanie diety polega na wykluczeniu bardziej złożonych węglowodanów. Takie węglowodany docierają do okrężnicy i nadal pozostają niestrawione. Efektem tego jest fermentacja i przerost bakterii i drożdży w jelicie. To z kolei zmienia mikrobiom w kierunku profilu prozapalnego, ostatecznie powodując IBD (choroby autoimmunologiczne jelit).
Dieta SCD dopuszcza spożywanie monosacharydów, wyklucza disacharydy i wyklucza większość polisacharydów.
Dieta SCD – co można jeść
- Owoce: większość nieprzetworzonych, świeżych lub mrożonych owoców i soków. Owoce w puszkach mogą być dozwolone, o ile nie zawierają dodatku cukru ani skrobi.
- Warzywa: większość warzyw, z wyjątkiem ziemniaków i niektórych innych warzyw o wysokiej zawartości skrobi.
- Mięso: większość świeżych mięs, o ile nie zawierają żadnych wypełniaczy ani dodatków.
- Jajka
- Wybrane produkty mleczne: domowy jogurt fermentowany przez co najmniej 24 godziny i niektóre sery naturalne.
- Wybrane rośliny strączkowe o ile zostały namoczone i przygotowane zgodnie ze wskazówkami zawartymi w przewodniku.
- Orzechy i masła orzechowe: większość orzechów, o ile nie zawierają dodatku skrobi ani cukru.
- Zioła i przyprawy: większość suszonych lub świeżych ziół i przypraw. Mieszanki przypraw są zazwyczaj odradzane, ponieważ wiele z nich zawiera „nielegalne” dodatki.
Jak przeprowadzić dietę SCD
Ogólna struktura diety SCD jest bardzo sztywna i powinna być przestrzegana dokładnie tak, jak opisano w przewodniku. Elastyczność tej diety jest praktycznie zerowa. Ta dieta eliminacyjna może w dłuższym okresie czasu prowadzić do niedoborów składników odżywczych, witamin i minerałów, między innymi kwasu foliowego, tiaminy, witaminy B6, wapnia i witaminy D.
Dieta SCD może być też wyzwaniem pod względem organizacyjnym. Badanie 50 osób na tej diecie wykazało, że przeciętna osoba spędzała prawie 11 godzin tygodniowo przygotowując jedzenie. Dieta może również utrudniać spożywanie wystarczającej ilości kalorii, aby utrzymać zdrową wagę.
SCD może być jedną z najtrudniejszych dostępnych diet. Jest dużo bardziej restrykcyjna niż dieta bezglutenowa, a autor zaleca „fanatyczne” przestrzeganie zaleceń.
Jeżeli masz problemy z jelitami zapewne rozważasz rożne opcje, które pozwolą ci żyć normalnie. Rozumiem takie podejście i sama zastanawiałam się nad wprowadzeniem diety SCD. Jeżeli jednak miałabym to zrobić to tylko pod nadzorem dobrego dietetyka. Ważne jest dla mnie nie tylko rozpisanie posiłków, ale zadbanie także o to, abym zrobiła niezbędne badania laboratoryjne, aby kontrolować ewentualne braki witamin i mikroelementów. Samo SIBO jest dużym obciążeniem dla organizmu i może prowadzić do niedoborów witamin A, D, E, B1, B3 i B12. Dodanie do tego restrykcyjnej diety może być wyniszczające dla organizmu.
Dieta SCD – czy działa?
Dieta SCD przeznaczona jest głównie dla osób z ciężkimi schorzeniami przewodu pokarmowego. Większość badań skuteczności tej diety skupiała się na pacjentach w trakcie leczenia choroby Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (WZJG), zapalenia uchyłków jelita, przewlekłej biegunki, ale także celiakii, mukowiscydozy i autyzmu. Według Elaine Gottschall 75% osób przestrzegających zasady diety SCD uzyskało znaczącą poprawę.
W badaniu obejmującym 50 pacjentów dotkniętych IBD i leczących się samodzielnie z powodu SCD, u 66% pacjentów zaobserwowano remisję kliniczną po około 10 miesiącach od stosowania tego schematu żywieniowego.
Jeżeli rozważasz dietę SCD zamiast popularnej low FODMAP to koniecznie skonsultuj się z dobrym dietetykiem lub lekarzem, specjalizującym się w chorobach jelit.
Skorzystałam z fantastycznej pracy i wiedzy zawartej w poniższych materiałach:
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7230231/
- webmd.com/ibd-crohns-disease/crohns-disease/specific-carbohydrate-diet-overview
- healthline.com/nutrition/scd-diet#foods-to-eat
