Ciepło, plaża, kolorowe drinki i pyszne jedzenie. I kolejne kilka dni w zacisznym pokoju hotelowym. Generalnie w jak najbliższym sąsiedztwie toalety. To wcale nie jest nieprawdopodobny scenariusz. Masz nawet 70% szansy na to, że biegunka podróżnych dopadnie także ciebie.
Wiele osób, które podróżują z krajów rozwiniętych do rozwijających się, doświadcza biegunki podróżnych popularnie zwanej zemstą faraona. Ta choroba może wystąpić w dowolnym momencie podróży, a nawet po powrocie do domu. Często jest spowodowana spożyciem skażonej żywności lub wody. Mikroorganizmy wywołujące biegunkę podróżnych mogą wydawać się nieszkodliwe dla miejscowej ludności, prawdopodobnie dlatego, że nabyła ona na nie odporność, a ty nie.
W większości przypadków mija też ona sama. Niestety u 5% pacjentów, u których występuje, może rozwinąć się poinfekcyjny zespół jelita drażliwego. Rzadkimi, ale poważnymi powikłaniami są reaktywne zapalenie stawów i zespół Guillain-Barré.
Ryzyko biegunki podróżnych jest wyższe tam, gdzie standardy sanitarne i higieniczne są niskie, na przykład w rozwijających się krajach Ameryki Łacińskiej, Afryki, Bliskiego Wschodu i Azji.
Objawy zemsty faraona – czyli co cię czeka poza częstym odwiedzaniem toalety?
- wzdęcia, skurcze i bóle brzucha
- mdłości
- pilna potrzeba pójścia do toalety
- luźne, wodnista kupa
- ogólne złe samopoczucie (osłabienie lub dyskomfort)
Przyczyny zemsty faraona
Najczęstszą przyczyną ostrej biegunki podróżnych są bakterie. 50% epizodów jest wywoływanych przez Escherichia coli, Salmonella, Shigella, Campylobacter, Vibrio,Yersinia i Aeromonas.
Pozostała część jest spowodowana przez norowirusy, rotawirusy lub inne podobne wirusy.
Główni winowajcy twoich zepsutych wakacji:
Bakterie
Escherichia coli (E. coli). To jedna z najczęstszych bakteryjnych przyczyn biegunki podróżnych. Inne bakteryjne przyczyny biegunki podróżnych to Campylobacter jejuni, gatunki Salmonella i gatunki Shigella. Infekcje te są zwykle związane z silnymi bólami brzucha i gorączką.
Pasożyty
Wiadomo, że niektóre infekcje pasożytnicze powodują biegunkę, w tym Giardia intestinalis, Entamoeba histolytica i Cryptosporidium parvum. W takich przypadkach choroba trwa dłużej niż kilka dni, a stolce mogą być krwawe.
Wirusy
Niektórzy nakowcy sugerują, że około jeden na trzy przypadki biegunki podróżnych jest spowodowany lub związany z infekcją wirusową, w szczególności norowirusem i rotawirusem
U około jednej piątej osób, które dopadła biegunka podróżnych nie da się stwierdzić przyczyny. Prawdopodobnie biegunka mogła być reakcją układu pokarmowego na nieznane drobnoustroje.
Zwracaj uwagę na jedzenie i napoje, a uchronisz się przed biegunką podróżnych
Żywność
Spożywanie skażonej żywności jest główną przyczyną zemsty faraona. Niektóre pokarmy wysokiego ryzyka, których ostrożny podróżnik powinien unikać, obejmują:
- surowe i obrane owoce i warzywa
- zielone warzywa liściaste, takie jak szpinak i sałata
- wszelkiego rodzaju surowe lub niedogotowane mięsa
- owoce morza, szczególnie surowe lub nieodpowiednio ugotowane skorupiaki lub ryby
- sosy i majonezy
- niepasteryzowane produkty mleczne, w tym mleko
- jedzenie od ulicznych sprzedawców
- wszelkie gorące potrawy pozostawione wystarczająco długo, aby ostygły
- bufety z jedzeniem
Zanieczyszczona woda
Woda może być mocno zanieczyszczona więc przebywając w egzotycznych okolicznościach przyrody, uważaj.
- Jeśli nie masz pewności co do bezpieczeństwa wody, unikaj jej picia i mycia w niej zębów.
- Kup wodę butelkowaną do picia, najlepiej gazowaną.
- Gotuj wodę z kranu przez co najmniej pięć minut przed jej wypiciem.
- Unikaj napojów zawierających lód.
- Unikaj używania wody z kranu do mycia owoców i warzyw.
Nie zapominaj o higienie
- Myj często ręce. Zapewne z powodu Covid masz ten zwyczaj mocno zakorzeniony.
- Po umyciu rąk upewnij się, że są całkowicie suche, zanim dotkniesz jedzenia.
- Upewnij się, że naczynia, kubki lub inne przybory są całkowicie suche po umyciu.
- Jedz w renomowanych i czystych restauracjach.
- Sięgnij po zioła na biegunkę podróżnych
Skuteczna w hamowaniu wzrostu E. Coli jest kurkuma, goździki i cynamon. Będąc w Azji zajadaj się więc curry i popijaj herbatą z cynamonem i goździkami.
Oprócz działania przeciwbakteryjnego, te przyprawy mają właściwości przeciwbólowe, wiatropędne, trawienne, ochronne.
W Europie szukaj potraw z tymiankiem i oregano. Tymianek jest najbardziej skuteczny, a następnie oregano. Tymianek wykazywał znacząco silne hamowanie wzrostu E. coli nawet przy niższych stężeniach. Oregano jest spożywane doustnie w leczeniu przeziębienia, grypy, łagodnej gorączki, niestrawności, rozstroju żołądka i bolesnych miesiączek. Dominującym składnikiem oregano odpowiedzialnym za jego działanie przeciwdrobnoustrojowe jest karwakol.
Zwykle w przygotowaniu żywności stosowane stężenia ziół i przypraw są stosunkowo wysokie jest więc spora szansa, że dzięki nim nie spędzisz słonecznych dni w toalecie, zamiast na plaży.
Bardzo dobrze z biegunką bakteryjną radzi sobie berberyna – warto mieć ze sobą tabletki z berberyną i stosować je w dawce powyżej 400 mg na dzień.
Zemsta faraona a probiotyki
Wg badań skutecznym probiotykiem zapobiegającym biegunce podróżnych jest Lactobacillus GG. Głównie ze względu na jego odporność na kwas i żółć, przyleganie do jelita i produkcję substancji przeciwdrobnoustrojowych. Lactobacullus GG hamuje wzrost Escherichia coli, Streptococci, C. difficile, Bacteriodes fragilis i Salmonella. Szansa na ochronę wynosi maksymalnie 40%. Należy go zażywać w dawce 6 x 109 CFU, 2 razy dziennie, przez 5 dni.
Jeżeli często podróżujesz możesz się zaszczepić
Co prawda nie istnieje szczepionka przeciwko biegunce podróżnych, ale stosowanie doustnej szczepionki cholery zmniejsza ogólną częstość występowania biegunki podróżnych o połowę.
Gdzie najłatwiej złapiesz zemstę faraona?
Sprawdź więc, gdzie wybierasz się w swoją najbliższą podróż i jakie masz ryzyko, że dopadnie cię zemsta faraona – choroba, przez którą spędzisz średnio 4 dni w zaciszu pokoju hotelowego.
Kierunki wysokiego ryzyka
- Południowa Azja Południowo-Wschodnia: Indie, Sri Lanka, Indonezja
- Ameryka Środkowa i Południowa – w tym popularny Meksyk
- Afryka – w tym np. Madagaskar, Egipt
Średnie ryzyko
- Rosja
- Chiny
- Karaiby
- RPA
- Europa – Portugalia, Węgry, Chorwacja (oraz kraje byłej Jugosławii), Grecja
- Turcja
- Afryka – Maroko
Niskie ryzyko
- Ameryka Północna
- Europa Zachodnia
- Australia i Nowa Zelandia
Planuj więc egzotyczne podróże i baw się na nich dobrze, bez żadnych przestojów w rozrywce, zwiedzaniu czy plażowaniu – w zależności co lubisz. Objawy zemsty faraona mogą ci bowiem skutecznie zepsuć wymarzone wakacje.
Skorzystałam z fantastycznej pracy i wiedzy zawartej w poniższych materiałach:
- betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/travellers-diarrhoea
- core.ac.uk/reader/42636015?utm_source=linkout
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6738461/
- citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.509.9453&rep=rep1&type=pdf
