Już starożytni Grecy doceniali Ostropest plamisty (Silybum marianum) w zakresie leczenia chorób wątroby i woreczka żółciowego oraz do ochrony wątroby przed toksynami. Zapewne już wówczas pomógł wielu z nich w regeneracji nadwyrężonej spożywaniem wina wątroby.
Wiele badań sugeruje, że sylimaryna ma działanie przeciwzapalne. Badania in vitro i na zwierzętach potwierdzają tez możliwość, że ostropest plamisty ma działanie przeciwrakowe w przypadku raka prostaty, piersi, skóry, okrężnicy, języka i pęcherza moczowego.
Właściwości ostropestu plamistego
Ostropest zawiera sylimarynę, która jest mieszanką flawonolignanów, głównie sylibininy (znanej również jako sylibina), a także sylikrystyny, sylidianiny, kwercetyny i taksyfoliny. Sylimaryna to standaryzowany preparat pozyskiwany z owoców (nasion) ostropestu plamistego. Sprawdź swój suplement, czy ma opisaną standaryzację na zawartość sylimaryny, inaczej nie masz pewności co właściwie łykasz. Surowy ekstrakt sylimaryny jest słabo rozpuszczalny w wodzie, dlatego po spożyciu z przewodu pokarmowego wchłania się tylko około 20–50%. Z tego powodu naukowcy zajmujący się formulacjami starają się poprawiać doustną biodostępność i rozpuszczalność preparatów sylimaryny. Niestety nie ma jednego standardu ekstrakcji. W związku z czym dostępne na rynku produkty zawierające sylimarynę różnią się znacznie pod względem zawartości, rozpuszczalności i biodostępności doustnej substancji czynnej sylibininy.
W 1995 r. firma Rottapharm/Madaus wynalazła produkt zawierający wysokiej jakości sylimarynę (o czystości 90–96%; około 60% zawartości stanowi sylibinina) i o ulepszonym profilu rozpuszczania. Ta zaawansowana metoda przetwarzania została następnie opatentowana w 2014 roku pod nazwą handlową Eurosil 85. Substancja ta została wykorzystana w wielu badaniach klinicznych z użyciem sylimaryny. Legalon i Legasil zawierają Eurosil 85.
Jak stosować ostropest plamisty
W większości badań klinicznych stosowano dzienne dawki sylimaryny od 420 do 480 mg, podzielone na dwie lub trzy dawki dziennie.
Czyli maksymalnie sięgaj po ekstrakt z nasion ostropestu plamistego w kapsułkach 150-175 mg, standaryzowany na 80% sylimaryny i zażywaj go trzy razy dziennie. Nie znalazłam nigdzie informacji czy zażywanie przed czy po posiłku ma jakiekolwiek znaczenie, chociaż u osób z cukrzycą, w badaniach podawano ją przed posiłkami.
Komu pomógł ostropest plamisty?
Tym, którzy nieopatrznie zjedli muchomora
W Europie sylibinę podaje się dożylnie jako najbardziej skuteczne antidotum na okoliczność zatrucia muchomorem sromotnikowym (inaczej zielonkawym – Amanita phalloides). U ludzi narażonych na działanie toksyny wytwarzanej przez te grzyby rozwija się poważna niewydolność wątroby i innych narządów, co najczęściej prowadzi do śmierci. Dożylne zastosowanie sylibiny zmniejsza o połowę śmiertelność w stosunku do innych leków wykorzystywanych w zatruciu tym grzybem.
Chorującym na schorzenia wątroby
Ostropest najlepiej został przebadany pod kątem skuteczności działania na wątrobę. Jest stosowany w:
- wirusowym zapaleniu wątroby
- uszkodzeniu wątroby wywołanym nadużywaniem alkoholu
- niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby
- marskości i raku wątrobowokomórkowym
Ma działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne. Wykazuje również bezpośrednie działanie przeciwwirusowe, przy podawaniu dożylnym, w zakażeniu wirusem zapalenia wątroby typu C. W przypadku nadużywania alkoholu sylimaryna może zwiększać żywotność komórek i zmniejszać zarówno utlenianie lipidów, jak i martwicę komórek. Substancje czynne z ostropestu zapobiegają rozwojowi niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby, zmniejszając stres oksydacyjny. Wpływają na insulinooporność, akumulację tłuszczu w wątrobie i dysfunkcję mitochondriów. Sylimaryna może też wspierać wytwarzanie glutationu w wątrobie.
Pomimo niewielkiej liczby badań klinicznych oceniających bezpieczeństwo ostropestu plamistego w warunkach onkologicznych, okazuje się, że ostropest plamisty jest jednym z najczęściej przepisywanych hepatoprotektantów u osób z rakiem (w USA).
Osobom z cukrzycą
U pacjentów z cukrzycą i alkoholową marskością wątroby dzienna dawka sylimaryny 600 mg przez 6 miesięcy powodowała zmniejszenie stężenia glukozy we krwi na czczo i średniego dobowego stężenia glukozy. Zapotrzebowanie na insulinę również zmniejszyło się o 20%, co sugeruje złagodzenie insulinooporności.
W próbie 25 pacjentów, leczonych przez cztery miesiące sylimaryną w dawce 200 mg trzy razy dziennie przed posiłkami, stwierdzono istotne obniżenie poziomu glukozy we krwi. Również poziom cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL, cholesterolu LDL, trójglicerydów, AST i ALT został znacznie obniżony.
Korzystne działanie sylimariny u osób z cukrzycą nie powinno dziwić. Wątroba jest bowiem częściowo odpowiedzialna za regulację hormonów, w tym za uwalnianie insuliny do krwiobiegu. Insulina jest odpowiedzialna za kontrolowanie poziomu cukru we krwi, co jest szczególnie ważne dla osób z cukrzycą.
Chorującym na Alzheimera
Ostatnie badania wykazały, że sylimaryna ma ogromny potencjał w leczeniu choroby Alzheimera, ponieważ zapewnia ochronę układu nerwowego. Osoby z chorobą Alzheimera mają znacznie wyższe ryzyko rozwoju cukrzycy typu II, a tutaj sylimaryna dobrze sobie roadzi.
Badania mówią też, że stosowanie ostropestu uchroni cię przed rakiem
Sylimaryna może pomóc zmniejszyć ryzyko rozwoju raka (w tym raka piersi). Dzieje się tak poprzez wzmocnienie układu odpornościowego, zwalczanie uszkodzeń DNA i hamowanie wzrostu guza nowotworowego. Oprócz blokowania raka piersi, badania na probówkach i zwierzętach pokazują, że sylimarina może również chronić przed kilkoma innymi rodzajami raka. Są to: rak płuc i rak prostaty, rak okrężnicy, szyjki macicy oraz drobnokomórkowy i niedrobnokomórkowy rak płuc.
To właśnie sylibina, mająca właściwości przeciwutleniające, stymuluje syntezę białek i zmienia zewnętrzną warstwę zdrowych komórek, chroniąc je przed uszkodzeniem i mutacją.
Hamuje również zaleganie toksyn w organizmie. Pomaga w odnowie komórek i przeciwdziała szkodliwym skutkom zanieczyszczeń, chemikaliów i metali ciężkich, które mogą powodować uszkodzenia przez wolne rodniki.
Skutki uboczne stosowania ostropestu
Ostropest plamisty jest ogólnie uważany za bezpieczny i dobrze tolerowany, z bardzo nielicznymi zgłoszonymi przypadkami działań niepożądanych. Obejmują one przeważnie zaburzenia żołądkowo-jelitowe w tym działanie przeczyszczające. Jeżeli jednak będziesz przyjmować dobrej jakości, standaryzowany suplement w rozsądnych dawkach, to szansa na reakcję alergiczną jest niska.
Uważaj jednak, bo ostropest może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, w tym między innymi lekami przeciwalergicznymi, przeciw lękowymi i rozrzedzającymi krew. Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek lekarstwa przepisane przez lekarza, porozmawiaj z nim zanim weźmiesz ostropest (lub jakikolwiek inny ziołowy suplement).
Ostropest ma również działanie estrogenne, co oznacza, że naśladuje działanie estrogenu w organizmie. Jeśli masz schorzenia wrażliwe na hormony, takie jak mięśniaki macicy, endometriozę lub rak jajnika, przed rozpoczęciem suplementacji koniecznie skonsultuj się z lekarzem.
Skorzystałam z fantastycznej pracy i wiedzy zawartej w poniższych materiałach:
- ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK548817/
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4310066/
- aafp.org/afp/2005/1001/p1285.html
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6155865/
- journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1534735407301632
- draxe.com/nutrition/milk-thistle-benefits/
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6539875/
