Jeśli zażywasz inhibitory pompy protonowej i twój refluks ani zgaga nie znikają, to sprawdź jaki typ choroby refluksowej masz zanim całkiem zepsujesz sobie jelita. I tym samym rozregulujesz cały organizm.
Okazuje się, że u 85% pacjentów konsultujących się z lekarzem rodzinnym refluks nie jest związany z ciężkim zapaleniem przełyku, czyli nie ma postaci nadżerkowej. Można go więc leczyć inaczej niż za pomocą IPP i na dodatek z mniejszą szkodą dla twojego układu pokarmowego.
Refluks żołądkowy – objawy i leczenie standardowe
Refluks a zgaga
Zgaga i zarzucanie kwaśnej treści żołądkowej to klasyczne objawy choroby refluksowej żołądka. Odczuwasz wówczas pieczenie za mostkiem, wznoszące się do klatki piersiowej i promieniujące w kierunku szyi, gardła i czasami pleców. Najczęściej dopada cię po posiłku. Szczególnie po dużych, tłustych daniach lub po spożyciu pikantnych potraw albo produktów cytrusowych. Po czekoladkach i alkoholu również. Nie próbuj się pochylać, ani leżeć na wznak – to też może zaostrzyć zgagę.
Większość pacjentów z refluksem żołądka ma zgagę, ale z kolei większość pacjentów ze zgagą nie ma uszkodzenia błony śluzowej przełyku. Dlaczego o tym wspominam? Lekarze wszystkim po równo przepisują inhibitory pompy protonowej (IPP) bez głębszej diagnostyki. Zażywasz je więc grzecznie 2 miesiące i nadal masz zgagę. Być może łykasz ich za mało albo nie powinieneś wcale? Okazuje się, że w większości stosowana jest na tobie terapia eksperymentalna na refluks, zamiast skierować cię na badania endoskopowe przełyku. Badania wykazały bowiem, że standardowy 6- do 8-tygodniowy cykl IPP zapewnia całkowite złagodzenie objawów u 70% do 80% pacjentów, ale tych z chorobą refluksową w postaci nadżerkowej. U pozostałych, którzy nadżerki nie mają działa tylko w mniej niż 60%. Wszyscy natomiast diagnozowani są tak samo, czyli ogólnie na okoliczność choroby refluksowej i wszystkim z marszu przepisuje się inhibitory pompy protonowej w standardowej dawce.
Dlaczego wszystkim z refluksem przepisuje się IPP?
Po pierwsze przez dziesięciolecia praktycznie wszystkie badania w chorobie refluksowej koncentrowały się prawie wyłącznie na szybkości gojenia przełyku. Oczywiście tylko u pacjentów z nadżerkowym zapaleniem przełyku. Bardzo niewiele badań terapeutycznych przeprowadzono u pacjentów z refluksem zołądkowym bez nadżerek.
Po drugie, żeby sprawdzić, czy masz nadżerkę lekarz musi skierować cię na gastroskopię.
Czy lekarz skierował cię na gastroskopię?
To popularne badanie wbrew pozorom nie jest wcale tak często zlecane przez lekarzy. A przy refluksie żołądkowym robione jest dopiero wówczas, gdy pojawią się objawy alarmujące: niewyjaśnione zmniejszenie masy ciała, brak apetytu czy niedokrwistość. Jeżeli więc masz zgagę i objawy choroby refluksowej zostaną ci przepisane leki z grupy IPP – przeważnie na 6 do 8 tygodni w standardowej dawce. Jeżeli jednak nie masz nadżerki przełyku tylko refluks czynnościowy, to szanse na wyleczenie standardowym cyklem terapeutycznym wynoszą jak już wspomniałam mniej niż 60%. A jeżeli objawy nie ustąpią w 2 miesiące, to dostaniesz do łykania podwójną dawkę IPP. Pomimo, że prawdopodobnie masz zgagę funkcjonalną. Oczywiście jest szansa, że zareagujesz na zmasowany atak leków, ale nie 100%. Badania wykazały, że niestety tylko 50%.
Znowu więc będziesz sprawdzał samodzielnie, czy tym razem większe dawki IPP ci pomagają. I tak pociągniesz terapię kilka miesięcy. Jeżeli zadziała na refluks żołądkowy to jeszcze pół biedy. Zostanie ci do wyleczenia „tylko” rozchwiany układ pokarmowy. Jeżeli nie pomoże, to zafundujesz sobie „podwójną przyjemność”: refluks bez zmian plus np. SIBO. Do zgagi, odbijania, pieczenia, nudności dojdą biegunki, wzdęcia, a nawet stany depresyjne.
Zażywanie IPP prowadzi do problemów z żołądkiem i niedoborów witamin i minerałów
Inhibitory pompy protonowej uniemożliwiają tworzenie się kwasu solnego w żołądku. Niedobór kwasu przyczynia się z kolei do niedostatecznego trawienia białek i węglowodanów. Niestrawiony pokarm ułatwia natomiast rozwój bakterii. Częsta chorobą po długotrwałym leczeniu IPP jest na przykład SIBO.
Badania i metaanalizy sugerowały, że IPP zwiększają też ryzyko rozwoju i nawrotu Clostridium difficile. Jest to beztlenowa bakteria toksynogenna, która powoduje ciężkie zakaźne zapalenie jelita grubego. Odpowiedzialna jest za biegunkę zakaźną i rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy ze znaczną zachorowalnością i śmiertelnością.
IPP zmniejszają również wchłanianie magnezu w jelitach, prowadząc do jego niedoborów w organizmie.
Co więc zrobić, jeżeli nie masz nadżerkowej postaci choroby refluksowej
Zmiana stylu życia
Modyfikacje stylu życia są terapią pierwszego rzutu przy refluksie żołądkowym. Słyszałeś zapewne o tym, że masz schudnąć, spać z uniesioną głową, nie palić, nie pić alkoholu i nie jeść późnych posiłków. Zalecano ci unikanie pokarmów, które mogą nasilać objawy refluksu – np. kofeiny, kawy, czekolady, pikantnych potraw, pokarmów o dużej kwasowości (pomarańcze, pomidory) i tłustych potraw. Strasznie dużo tych zmian… Ale nie martw się. Spośród tych wszystkich zaleceń tylko utrata masy ciała i spanie z uniesioną głową okazały się skuteczne.
Jeżeli palisz, ale nie masz nadwagi, to rzucenie palenia też powinno pomóc wg badań.
Alginian sodu
Randomizowane, kontrolowane badanie wykazało, że alginian sodu (np. Gaviscon) był tak samo skuteczny jak omeprazol (IPP) w łagodzeniu objawów u pacjentów z chorobą refluksową, ale niemających nadżerki. Wykazano również, że alginian bardziej łagodzi objawy refluksu po jedzeniu niż leki zobojętniające kwas żołądkowy. Badanie sugeruje także, że same alginiany zapewniają większą korzyść w porównaniu z lekami zobojętniającymi kwas. Dlatego jeżeli masz łagodne objawy choroby refluksowej to możesz je zastosować zamiast IPP i powinny być skuteczne.
Sukrafalt
Sukralfat jest środkiem osłaniającym błonę śluzową, który wiąże się z tkanką w stanie zapalnym i blokuje dyfuzję kwasu żołądkowego i pepsyny przez błonę śluzową przełyku. Hamuje w ten sposób erozyjne działanie pepsyny i potencjalnie żółci.
Jak widzisz, masz kilka alternatyw do IPP. Jeżeli więc nie zdiagnozowano u ciebie nadżerkowej choroby przełyku to może spróbuj ich zanim przejdziesz na długotrwałą terapię IPP. Masz szansę ocalić swój układ pokarmowy i uciec od bardzo nieprzyjemnych dolegliwości i chorób. A układ pokarmowy to twój drugi mózg, warto więc o niego dbać i go chronić.
Skorzystałam z fantastycznej pracy i wiedzy zawartej w poniższych materiałach:
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5797499/
- ccjm.org/content/ccjom/82/10/685.full.pdf
- onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1046/j.1365-2036.1998.00283.x?sid=nlm%3Apubmed
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6036656/
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5868737/
- ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3916678/
