Czym są działania niepożądane, skutki uboczne, interakcje i przedawkowanie. Podstawowe pojęcia, na które warto zwrócić uwagę czytając ulotkę lub materiał informacyjny na temat leku albo suplementu diety.
Pojęcia „działania niepożądane” i „skutki uboczne” są bardzo często mylone lub traktowane zamiennie. Tak jak szczepionka i surowica w hollywoodzkich filmach. Wielu osobom wydaje się, że jest to zupełnie to samo, alt to nieprawda. Wyjaśnię wam w kilku zdaniach, to to takiego i czym to się różni.
Skutki uboczne lub efekty uboczne
Skutek uboczny nie musi być wadą, jest tyko niezamierzonym efektem. W przypadku leków często pierwotne wskazanie jest zmieniane po doniesieniach o działaniu, które jest obserwowane w badaniach klinicznych przed lub po prowadzeniu leku na rynek. Albo po doniesieniach działań obserwowanych u pacjentów. Przykładem takiego skutku ubocznego była erekcja u mężczyzn, którzy testowali nowy lek kardiologiczny na dusznicę bolesną. To taka niefajna choroba serca. Wprawdzie na dusznicę lek nie okazał się zbyt skuteczny, ale właśnie ten efekt uboczny znalazł inne zastosowanie. W ten właśnie sposób powstała Viagra. Przykładów tego typu historii, może nie w tak potężnej skali było całkiem sporo.
Działania niepożądane
Działanie niepożądane to zupełnie inna sprawa – czytać to należy literalnie. To działanie, które w ogóle nie powinno wystąpić, ale występuje. Działań niepożądancyh jest wiele. Przykładem może być np. alergia, duszność, różnego rodzaju zaburzenia ze strony układu pokarmowego, nerwowego czy np. reakcje skórne. Do wyboru do koloru. Są to często objawy zupełnie odbiegające od profilu leku i czasem nie znamy mechanizm, który je powoduje. Może być to np. nietolerancja, jakaś niezbadana interakcja itp. Jest to reakcja, która u niektórych osób po prostu wystąpi. W przypadku leków podaje się również informację jaką częstością występuje takie działanie niepożądane.
Interakcje i przedawkowanie
Interakcje i przedawkowanie każdy bardzo dobrze zna z doświadczenia. Posługując się przykładami niemedycznymi – wino i papierosy (to interakcja skutkująca murowanym bólem głowy po imprezie). Wino w nadmiarze, znamy to z autopsji i wiemy, jak to wygląda rano. I nie lubimy. To jest właśnie przedawkowanie. Dla abstynentów i niepalących przykładem gwarantowanej interakcji mogłaby być zjedzenie nawet niewielkiej ilości kapusty kiszonej tuż po słodkich owocach. Nie róbcie tego eksperymentu, jeśli planujecie wyjście z domu. A jeśli jesteście miłośnikami meksykańskiej lub azjatyckiej kuchni to dobrze wiecie, że przedawkowanie ostrej papryki niezawodnie przypomni o sobie później.
Podsumowanie
Na ulotce każdego leku znajdziecie listę zaobserwowanych działań niepożądanych, skutków ubocznych, interakcji i efektów przedawkowania. I nie ma takiego produktu, który ich nie wykazuje. Suplementy diety i leki pochodzenia naturalnego nie są żadnym wyjątkiem.
Dlaczego nie znajdziemy takich informacji na opakowaniu suplementu diety? Powód jest prosty – nie jest to wymagane. Nie oznacza to jednak, że te produkty są zawsze bezpieczne i można je zażywać bez opamiętania. Pamiętajcie, że jeśli coś działa, to również może działać niekorzystnie jeśli zostanie np. przedawkowane. Dbajcie o zdrowie i zachowajcie czujność.
Dbajcie o swoje bezpieczeństwo – sprawdzajcie co kupujecie
Przed zakupem suplementu diety zajrzyjcie na stronę GIS. Jest tam tabelka. Jeśli nie znajdziecie w niej produktu, który chcecie kupić, to znaczy, że nie został zgłoszony przez producenta lub dystrybutora. Jeśli przy produkcie jest adnotacja „postępowanie w toku” – oznacza to najczęściej braki w dokumentacji, niezgodność z obowiązującymi przepisami lub niedozwolony skład. Możecie to zignorować, albo włączyć myślenie. To wasze zdrowie i wasza sprawa.
Tabelkę w GIS możecie przeszukiwać po kliknięciu na niebieski kwadrat z napisem „filtruj wyniki, a znajdziecie ją pod tym adresem: https://powiadomienia.gis.gov.pl
